Glokom nedir?
Halk arasında göz tansiyonu olarak bilinir. Artan göz içi basıncının göz siniri hücrelerine zarar vermesiyle ortaya çıkar. Göz siniri hücreleri öldüğü zaman da kalıcı görme kaybına sebep olabilir. Hastalığın başlangıcında hastalığa ait herhangi bîr belirti görülmez. Hastalık İlerledikçe görme sinirini etkiler. Görme siniri çok sayıda lif içeren elektrik kablosu gibidir. Bu lifler farklı alanlardan gelen görüntüleri beyine iletir. Sinir hasar gördükçe görme alanı bozulur. Glokom, birçok hasta tarafından ancak ileri dönemde ve belirgin görme kaybı ortaya çıktığında fark edilebilir. Glokomda görme kaybı oluştuktan sonra geri döndürmek, iyileştirmek mümkün değil. Bu nedenle erken tanı çok önemli.
Glokomun çeşitleri nelerdir?
Glokomun farklı sınıflandırmalan var. Yaşa göre sınıflanırsa bebeklik, çocukluk, gençlik ve yaşlılık dönemi olarak bahsetmek mümkün. Glokomlar, sıvı çıkışının olduğu yerde ön kamara açısının genişliğine ya da darlığına göre de sınıflandınlabilir. Bu tür glokomları açık açılı glokomlar ya da dar açılı glokomlar olarak ayırmak mümkün.
Göz tansiyonu ile glokom aynı şey midir?
Glokom tanısı için artık 20 yıl önceki gibi göz tansiyonu yüksekliği aranmıyor. Günümüzde glokomun tanımından göz içi basıncının yüksekliği kriteri çıkartıldı. Çünkü göz içi basıncı yükselmeden de görme siniri hasara uğrayabilir (normal basınçlı glokom). Bu nedenle halk arasındaki ’Göz tansiyonu eşittir glokom’ görüşü doğru değil.
Belirtileri nelerdir?
Glokom açık ya da dar açılı olmasına göre belirtiler değişir. Açık açılı glokom sinsi bir hastalıktır. Hastalarda göz içi basıncı yavaş yükseldiği için görme siniri hasan da yavaş ilerler. Bu nedenle hastalar ağn sızı hissetmezler. Dar açılı tip ise daha ani gelişir. Görme kaybı, şiddetli ağn, kanlanma vardır.
Nasıl teşhis edilir?
İlk olarak hastanın göz içi basıncı ölçülür. Görme sinirinde bir hasar olup olmadığı araştınlır. Görme sinirindeki hasarın araştırıldığı en eski yöntem görme alanı testidir. Görme siniri tomografisi ve retina tomografisi olarak bilinen optik kohorens tomografi daha yeni ve ileri teşhis yöntemleridir. Glokom hastalığının en kötü tarafı görme alanı daraldığında bunu tekrar genişletmenin maalesef mümkün olmamasıdır. Dolayısıyla kronik basit glokom hastalığı teşhisi, görme sinirindeki hasann ilerlemesine engel olunması açısından son derece mühimdir. Yoksa o ana kadar gelişen hasarı geri döndürmek mümkün değildir.
Kimler kontrolden geçmeli?
Glokom her insanda, her yaşta ortaya çıkabilecek bir hastalık. Özellikle 35 yaştan sonra herkeste glokom olabilir. Ancak ailede glokomu bulunanlarda, şeker hastalığı olanlarda ve miyoplarda risk daha fazladır. Bu nedenle 35 yaşında ve daha sonra 40 yaşında herkesin göz muayenesinin yapılması, risk bulunanlarda ise yılda bir kez kontrol edilmesi gereklidir.Kimler risk taşır?
En önemli risk grubu, anne, baba, kardeş gibi birinci dereceden akrabasında glokom olanlardır. Normal şartlarda 40 yaş ve üstünün yaklaşık yüzde 2’si glokoma yakalanma riski taşır. Birinci dereceden akrabası glokom ise bu risk yaklaşık 6 misli artar. Miyop ya da şeker hastasıysa risk 2 kat daha artar.
Tedavi seçenekleri nelerdir?
Glokomun tedavisi ilaç, lazer ve cerrahi olmak üzere 3 ana başlıkta toplanır. Açık açılı glokomun tedavisi çoğunlukla öncelikle göz damlalanyla yapılır. Bazı vakalarda ağızdan alınan haplar da önerilir. Ancak bu tür ilaçlar yan etkileri fazla olduğu için uzun süre kullanılamazlar. Ağızdan alınan haplar göz içi basıncı çok yüksek olan ve ameliyat için birkaç gün beklemesi gereken hastalarda görme sinirinin hasar görmemesi amacıyla da kullanılabilir.
Nasıl tedavi edilir?
Dünyagöz Ataköy Hastanesi doktorlarından Doç. Dr. Zerrin Kapıcıoğlu anlattı: Öncelikle hastanın göz tansiyonunu, ya gözdeki sıvının üretimini kısarak ya da çıkışını arttırarak düşürürüz. İkisi için de ilaçlar var. Bu ilaçlar, her gün belirli aralıklarla alınan ve de hayat boyu kullanılan ilaçlardır. İlaç tedavisine rağmen hastanın, göz tansiyonu düşmüyor ve görme alanı daralıyorsa, yani görme siniri hasarı ilerliyorsa, uygulanacak tedavi yöntemi ameliyattır. Ameliyatla, gözün beyaz kısmında bir tane delik açıyoruz. Dışardan görünmeyecek kadar küçük olan bu delikle, gözün içerisindeki fazla sıvıyı, oradan tahliye ediyoruz. Glokom tedavisinde uyguladığımız üçüncü yol lazer yöntemidir. Lazer yöntemi birkaç şekilde uygulanır. Birincisi, çıkışı arttırmak üzere, delikçikleri açmak için, ikincisi gözün sıvı üretimini kısmak için dışardan uygulanan lazer yöntemi. Tüm bu tedavi yöntemlerinde amaç, görme alanını muhafaza etmektir. Çünkü kaybedilen sinir hücresini tekrar yenilemeniz mümkün değil.
