Üveit

Üveit Nedir?

Üveit, göz içindeki damar tabakasının iltihaplanması durumudur. Gözdeki üvea tabakası, iris (renkli kısım), koroid (besleyici damar tabakası) ve siliyer cisim (göz içindeki mercek formasyonu) gibi önemli yapıları içerir. Üveit, bu yapıların iltihaplanması sonucu ortaya çıkar.

Üveit son derece karmaşık bir hastalıktır ve her hastada farklı bir seyir izleyebilir. Tedavisi de hastalığın seyri gibi kişiye özeldir. Uygulanacak tedavide ilacın dozunun, hekim tarafından belirlenmesi gerekir.

Göz yuvarlağının ortasında bulunan jel benzeri maddenin çevresini 3 tabakadan oluşan bir kılıf sarar. Ortadaki tabaka, “uvea”dır. Uveanın iltihabına “üveit” denir. Üveit, gözün uvea adını verdiğimiz iris, koroid ve kirpiksi cisimden oluşan tabakalarının hepsini veya birini etkileyebilir.

Uvea, artık gözün ayrı bir uzmanlık alanı olarak kabul edilmektedir. Uvea ile ilgili hastalıkların tanı ve tedavisi, immunoloji (bağışıklık bilimi) ve genetik dallarındaki giderek artan gelişmelerle desteklenmektedir.

Belirtiler ve Risk Faktörleri

Üveitin Belirtileri
    

• Göz kanlanması
• Göz sulanması
•  Işığa karşı hassasiyet ve kamaşma
• Lekeli ve bulanık görme veya ciddi görme kaybı
• Ani oluşan ışık çakmaları
• Göz küresinde ağrı

Üveitin Belirtileri

Üveit, gözün ön bölümünde oluştuğunda şiddetli dönemlerinde gözde kızarıklık, bulanık görme, göz çevresinde ağrı, ışığa karşı hassasiyet ve uçuşmalar şeklinde belirti verir. Üveit, gözün arka bölümünde yoğunsa, belirtiler çoğunlukla bulanık görme şeklindedir. Üveit görme merkezini tutarsa ani görme azalması ve doku hasarına bağlı kalıcı görme kaybı meydana gelir. Merkezi bölgenin dışında meydana gelen üveitin başlıca belirtileri;

 Üveitin Çeşitleri

• Ön tarafta yer alan
• Ara tarafta yer alan
• Arka tarafta yer alan

Üvetin farklı alt tipleri vardır. Enfeksiyonlar, otoimmün hastalıklar, travmalar veya genetik faktörler gibi çeşitli nedenlere bağlı olarak ortaya çıkabilir.

Risk faktörleri arasında bağışıklık sistemi sorunları, belirli enfeksiyonlar, çevresel faktörler ve göz yaralanmaları bulunabilir.

Hangi Hastalıklar Üveit Hastalığına Neden Olabilir?

• Behçet hastalığı
• Bağışıklık sistemi hastalıkları
• Ülseratif kolit
• Crohn hastalığı
• Ankilozan Spondilit
• Yetişkin ve çocuklarda romatizmal hastalıklar
• Bakteri, virüs, parazit veya mantar gibi enfeksiyonların gözü tutması (tüberküloz, frengi, herpes, toxoplazmoz, vb.)
• Göz travması

Üveit son derece karmaşık bir hastalıktır ve her hastada farklı bir seyir izleyebilir. Tedavisi de hastalığın seyri gibi kişiye özeldir. Uygulanacak tedavide ilacın dozunun, uvea konusunda uzman ve tecrübeli hekimler tarafından belirlenmesi şarttır.

Üveit Nasıl Teşhis Edilir?

Ne şiddette olursa olsun, üveit acil bir hastalıktır. Geç kalındığında hastalık ilerler ve iltihap nedeniyle göz bebeğinde şekil bozuklukları, katarakt, göz tansiyonu yükselmesi gibi kalıcı yan etkiler bırakabilir. Belirtiler başlayınca yapılacak ilk iş üveit konusunda tecrübeli bir göz doktoruna muayene olmaktır. İlk muayene için geç kalınması görmenin kalıcı bir şekilde kaybına neden olabilmektedir.

Bazı üveit çeşitlerinin tipik görünümü vardır ve teşhis hemen konulabilir. Bu durumlarda bile, gözün arka bölümünün tutulması söz konusu ise görmenin ne derece tehdit edildiğinin anlaşılması ve tedavinin etkinliğinin izlenmesi için anjiyografi, ultrasonografi, ERG gibi ileri teknikler gerekli olabilir. Örneğin, ICG adı verilen (indosiyan yeşili) bir boyayla yapılan anjiyografiler şüpheli durumlarda hastalık hakkında doğrudan tanıya götürücü bilgiler verebilmektedir. Daha sonra romatologlar, göğüs hastalıkları, cilt hastalıkları ve nöroloji uzmanlarıyla ortak araştırmalar yapılabilir.

Behçet hastalığı ağızda ve cinsel bölgede tekrar eden "aft" şeklinde yaralar halinde görünen ve gözde üveit yapan bir hastalıktır. Ancak behçet hastalığı vücutta hemen bütün sistemleri tutabilen, eklem, büyük ve küçük damarlar, solunum, santral sinir sistemi ve sindirim sistemi organlarının tutulumuna neden olabilen müzmin iltihaplı bir hastalıktır. Hastalığın bulgu ve belirtileri tutulum gösteren organlarda alevlenmeler şeklinde görülür ve bazı belirtiler uzun süreli devam etse de kişiden kişiye değişen, lezyonların görülmediği ve kişinin şikayet etmediği dönemler de yaşanmaktadır.

Üveitin Sebepleri

Üveit hastalarının %30 ila 40’ında hastalığın nedeni tam olarak tespit edilemez. Üveitler virüsler, mantarlar ve parazitler gibi etkenlerle oluşabileceği gibi, vücuttaki bir hastalığın gözdeki belirtisi olarak da ortaya çıkabilir. Bu yüzden çeşitli tahlillerle hastalıkları araştırmak gerekir. Ayrıca kollajen doku ve otoimmün kaynaklı olarak tanımladığımız sistemik hastalıklar eşliğinde de üveit oluşabilmektedir. Bunlara örnek olarak behçet hastalığı, ankilozan spondilit ve romatoid artrit verilebilir.

Üveit Tanısı ve Tedavisi

Üveit tanısı, genellikle bir göz doktoru tarafından konulur. Göz muayenesi, kan testleri ve görüntüleme testleri gibi yöntemlerle iltihabın türü ve nedeni belirlenir. Erken tanı, kalıcı görme kaybını önlemek açısından kritiktir. Bu nedenle senede bir göz muayenesi olarak birçok hastalıkta olduğu gibi üveit hastalığında da önlem alınabilir.

Tedavi, üveitin altında yatan nedene bağlı olarak değişir. Steroid ilaçları, immünsüpresanlar ve göz damlaları gibi yöntemler kullanılabilir. Tedavi süreci genellikle uzun vadeli bir plan içerebilir.

Üveit riskini azaltmak için sağlıklı yaşam tarzı alışkanlıkları benimsemek önemlidir. Sigara içmemek, güneş gözlüğü kullanmak ve düzenli göz muayeneleri yaptırmak, göz sağlığını korumak için atılacak önemli adımlardandır.

Tedavi tamamlansa bile, hasta en az üç ayda bir izlenmelidir. Hastalık sessiz olarak tekrarlayabileceğinden kontrollere ara verilmemesi gerekir. Diğer organlarla ilgili farklı belirtiler hakkında da göz doktoruna bilgi verilmesi şarttır. Örneğin ağızda aft oluşu, ciltteki lekeler, romatizmal belirtiler vb.

Erken teşhis, düzenli takip, uyumlu hasta hekim ilişkisi önemlidir. Bu şartlar sağlandığında zarar görmüş göz çoğu kez kurtarılabilir.

Dünyagöz Hastanesi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.

Son Güncellenme Tarihi: 18.12.2023

*Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.