UZMANLARIMIZ SİZİ ARASIN
"Sarı nokta" terimi, makula adı verilen gözün retina tabakasının merkezi bölgesi anlamına gelir. Makula, görmeyi sağlayan retina bölgesinin en önemli bölümlerinden biridir ve görüntüyü beyne ileten sinir liflerinin yoğun olduğu bir bölgedir.
Makula bölgesi, renkli görüntüleri net ve ayrıntılı bir şekilde algılama yeteneği ile tanınır. Sarı nokta, makula bölgesindeki hücrelerin zamanla bozulması ve ölmesi sonucu ortaya çıkan makula dejenerasyonu hastalığında etkilenen bölgedir. Bu nedenle, "sarı nokta" terimi genellikle makula dejenerasyonunu ifade etmek için kullanılır.
Makula Dejenerasyonu (Sarı Nokta) Nedir?
Makula dejenerasyonu, gözün arkasındaki retina tabakasının merkezinde bulunan makula bölgesindeki hücrelerin zamanla bozulması ve ölmesi sonucu ortaya çıkan bir göz hastalığıdır. Makula, görmeyi sağlayan retina bölgesinin en önemli bölümlerinden biridir ve görüntüyü beyne aktaran sinir liflerinin yoğun olduğu bir bölgedir.
Makula dejenerasyonu, özellikle 60 yaş ve üstü kişilerde görülen bir hastalıktır ve genellikle ilerleyici bir seyir gösterir. Hastalığın iki türü vardır: kuru makula dejenerasyonu ve ıslak makula dejenerasyonu.
Kuru makula dejenerasyonu, makula bölgesindeki hücrelerin yavaş yavaş ölmesi sonucu ortaya çıkar ve hastalığın ilerlemesiyle birlikte görme yeteneğinde azalma meydana gelir. Islak makula dejenerasyonu ise, damarların makula bölgesine doğru büyümesi sonucu görme merkezinde ciddi kayıplara yol açar.
Makula dejenerasyonunun nedenleri arasında yaşlanma, genetik faktörler, sigara içmek, yüksek tansiyon ve yüksek kolesterol gibi faktörler yer alır. Erken teşhis ve tedavi önemlidir, bu nedenle herhangi bir görme sorunu yaşayan kişilerin göz doktoruna başvurmaları önerilir.
Sarı Nokta Hastalığı Kimlerde Görülür?
Sarı nokta hastalığı, genellikle 60 yaş ve üstü kişilerde görülen bir hastalıktır. Yaşlandıkça, makula bölgesindeki hücrelerin işlevi ve yapısal bütünlüğü bozulabilir ve zamanla ölebilir.
Ancak, makula dejenerasyonu bazen daha genç kişilerde de görülebilir. Bazı genetik faktörlerin makula dejenerasyonu riskini artırdığı düşünülmektedir. Ayrıca, sigara içmek, yüksek tansiyon, yüksek kolesterol, obezite, aşırı güneş ışığına maruz kalma ve diğer çevresel faktörler gibi yaşam tarzı faktörleri de makula dejenerasyonu riskini artırabilir.
Bu nedenle, herhangi bir görme sorunu yaşayan kişilerin, özellikle 60 yaş ve üzerindekilerin, düzenli olarak göz doktoruna gitmeleri, makula dejenerasyonunun erken teşhis edilmesi ve tedavisinde büyük önem taşır.
Sarı nokta hastalığının belirtileri, hastalığın ilerlemesine ve hastanın yaşına, yaşam tarzına ve diğer faktörlere bağlı olarak değişebilir. Bununla birlikte, aşağıdaki semptomlar genellikle makula dejenerasyonu olan kişilerde görülür:
- Merkezi görüşte azalma: Hastalar merkezi görüşlerinde kayıplar yaşayabilirler. Bu, özellikle okuma, araba kullanma, yüzleri tanıma gibi faaliyetleri yaparken zorluk çıkabilir.
- Bulanık veya bozuk görüş: Hastalar nesneleri bulanık, bozuk veya dalgınlıkla görebilirler. Hatta bazı hastaların, nesnelerin sadece kenarlarını görebildikleri bilinmektedir.
- Renk görme bozukluğu: Hastalar, renkleri daha az canlı veya soluk olarak görebilirler. Renkler arasındaki ayrımın zorlaştığı veya tamamen kaybolduğu görülebilir.
- Kontrast duyarlılığı kaybı: Hastalar, kontrastlı nesneleri ayırt etmekte zorlanabilirler. Özellikle zayıf ışıkta veya az aydınlatılmış ortamlarda nesneleri ayırt etmek daha da zorlaşabilir.
- Karanlıkta veya loş ışıkta görmede zorluk: Hastalar gece veya loş ışıkta görmekte zorlanabilirler.
Makula dejenerasyonunun erken teşhisi ve tedavisi önemlidir, bu nedenle yukarıdaki semptomlardan herhangi birini yaşayan kişilerin göz doktoruna başvurmaları önerilir.
Sarı Nokta Hastalığının Tedavisi Nasıl Yapılır?
Makula dejenerasyonu tedavisi, hastalığın tipine, ilerleme durumuna ve hastanın yaşına ve genel sağlık durumuna bağlı olarak değişebilir. Bazı tedaviler hastalığın ilerlemesini yavaşlatabilir ve semptomların şiddetini azaltabilirken, diğer tedaviler hastalığın ilerlemesini tamamen durduramaz veya görme kaybını geri döndüremez.
Sarı nokta hastalığının tedavi yöntemleri arasında şunlar yer alır:
- Anti-VEGF ilaçları: VEGF adı verilen bir proteinin aşırı salınımı, makula dejenerasyonunda rol oynar. Anti-VEGF ilaçları, bu proteinin etkisini engelleyerek makula dejenerasyonunun ilerlemesini yavaşlatır.
- Fotodinamik terapi (PDT): PDT, makula bölgesindeki anormal damarları yok etmek için ışık ve özel bir ilaç kullanır. Bu işlem, nispeten az sayıda hastada kullanılır.
- Lazer tedavisi: Lazer tedavisi, anormal kan damarlarını veya kanama kaynaklarını yok etmek için kullanılabilir.
- Vitamin takviyeleri: Bazı araştırmalar, antioksidan vitaminlerin ve minerallerin (örneğin A vitamini, C vitamini, E vitamini, çinko, bakır) makula dejenerasyonu riskini azaltabileceğini göstermiştir.
- Düzenli takip: Makula dejenerasyonu olan kişiler, düzenli olarak göz doktorları tarafından izlenmelidir. Bu, hastalığın ilerlemesi ve tedavi seçenekleri hakkında bilgi edinmek için önemlidir.
Tedavi yöntemi, hastalığın tipine ve ilerlemesine bağlı olarak değişebilir, bu nedenle hastaların göz doktorlarıyla konuşarak kendi tedavi planlarını belirlemeleri önemlidir.