---

GÖZ İÇİ MERCEKLER ARTIK ÇOK AMAÇLI (MİLLİYET GÖZ SAĞLIĞI)

Son yıllarda katarakt ameliyatlarıyla önce çıkan multifocal lensler hem yakını hem de uzağı gözlüksüz görme şansını yüzde 80-85’e çıkarıyor.

Son yıllarda özellikle göz içine takılan mercekleri gelişmeler, hastaların günlük yaşamını daha rahat sürdürmesini sağlıyor. Kataraktın tedavisinde göz içine yerleştirilen multifocal lensler, hastanın günlük yaşamına gözlüksüz devam etmesi imkanı sağlıyor. DünyaGöz Hastanesi Katarakt Cerrahisi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Kazım Devranoğlu, yeni lens (mercek) teknolojisinin hastalara yetirdiği yararlar hakkında sorularımızı yanıtladı…

Multifocal lenslerin tedaviye getirdiği yenilik nedir?

Eskiden katarakt ameliyatı olan hastalar 10 numaralı kalın camlı gözlük takarak sorunları çözerdi ama şu anda bu durum farklı olmaya başladı. Son yıllardaki katarakt tedavisindeki yeniliklerden biri de multifocal lensler. Burada katarakt cerrahisinde bir nevi refraktif cerrahiye dönüşmeye başlar. Hastalarımızın beklentileri giderel attı. Haslarımız da katarakt ameliyatı sonrası biz gözlük kullanmayalım demeye başladılar. Bu düşünceler hareketle dünyadaki gelişmeler de bu yönde paralel gitti. Acaba ame-liyatı olan hastalar ameliyattan sonra gözlük kullanmadan da yaşamlarını devam ettirebilirler mi düşünceyle yeni bir mercekler geliştirildi. Biz de lenslerde son teknolojiyi kullanıyoruz. Bu lenslerin özellikleri, uygun gördüğümüz hastalara takdığımız zaman hasta ameliyat sonra yüzde 80-85 ihtimalle hiç gözlük takmadan günlük rutin işlerini yapabilecek hale geliyor.

Bu ne anlama geliyor.?

Hastamız uyandığı zaman gözlüğünü aramadan yemeğini yiyebiliyor. Gazetesini okuyabiliyor, arabasını kullanabilir, televizyonunu izleyebilir. Bu hastaların yüzde 10-15 ‘i ise ilaç küpürü, televizyon alt yazıları gibi, ince yazıları okumak için gözlük takmak zorunda kalabilir.

Bu merceklerin özellikleri neler?

Göze gelen ışınların yarısını yakma odaklıyor. Gelen görüntü yü ikiye ayırıyor. Lenslerin büyüklüğü 6mm civarında. Katlandığı zaman 3mm oluyor, göz içinde açılıyor. Bunlar doku uyumluluğu için ömür boyu kalıcı. Lensler çok iyi kalitede olduğu için acaba bunları refraktif amaçla gelen yani gözlükten kurtulmak amacıyla gelen ve de lazer uygulanamayan hastalara uygulanabilir mi diye dünyada bu yönde çalışmalar olmuş gerçekten de bazı lazer yapılamayan hastalara uygulanabilir hale gelmiş. Ama burada bazı seçici kriterlerin olması gerekir her hastayı bunların içine sokamayız.

Nedir bu kriter?

Katarakt için gereken kriterler.katarakt 60 yaşından sonra ortaya çıkan bir yaşlılık hastalığı. Gözün saydam doğal merceğinin yaşlanarak saydamlığını kaybetmesi ve hastaların görmesinin bozulması, bulanıklaşmasıyla kendini gösteriyor.

Çalışma prensibi nedir?

Gözlük olarak da multifocal gözlükler vardır hem yakın hem uzak bir arada olduğu. Multifocal lenslerde uzak ve yakını gösterme özelliğine sahip göz içi merceklerdir. Bu mercekler göze gelen görüntüyü ikiye bölerek yarısını yakına yarısını da uzağa odaklıyor. Bu tip multifocal mercek takılan hastalarımızda ameliyattan sonra çok hassas kişilerde görüntünü kontrasında çok az kayıp olabiliyor. Hastaların bunu bilmesinde fayda var. Gece ışık yansımaları olabiliyor araba kullanırken ışık saçılmaları, kamaşmalar olabiliyor.

Hangi hasta uygun aday?

Bu mercekleri kullandığımız birinci grup hasta normal katarakt ameliyat olacak hastalar. Bunların astigmatları çok önemli.astigmatı bir altında olmalı. Ayrıca bu hastanın çok ince detaylarla bir kişi olmamasında (kuyumcu, terzi, pilot,gece araba kullanan kişi) fayda var. Bu kişiler parlamalardan ve kontras kaybından dolayı rahatsız olabiliyor. Bu lenslerin kullanıldığı 2. grup hasta ise refraktif cerrahi yani gözlükten kurtulmak amacıyla gelmiş yüksek numaralı gözlük kullanan, hipermetrop, miyop olan hastalar. Bunlar numaraları çok yüksek lazer uygulama sınırının dışına çıkan hastalar. Bu gruba daha önce standart katarakt ameliyatı yapıyorduk. Ama bu mercekler çıktıktan sonra bunları takara uzak ve yakın sorunlarını da çözer hale geldik. Önemli olan hastanın 40 yaşını üzerinde olması Kaç yıldır uygulanıyor? Bu lensler o kadar gelişti ki neredeyse gözlük atmayla kullanabilecek hale geldiği için son dönemlerde bu kadar gündemde. Aslında 5 yıllık bir geçmişi var. Yaklaşık bir yıldır uygun olan hastalarımıza kullanıyoruz.

Sadece yakın gözlüğü atmak için bu ameliyat olunabilir mi?

Hastalar bunu gözlük atma gibi düşünüyor.sadece yakın görme problemi olan uzağı gözlüksüz tam gören bir hastaya bu ameli-yatı önermiyorum ve yapmıyorum.

Dr. EFEKAN COSKUNSEVEN; '

Artık daha az lazer yapıyoruz'

Gözümüzün içindeki mercek yaşlandıkça, uzağı veya yakını ayar kabiliyetini yitiyor. Son 10 yıldır uygulanan multifocal lensler, birden fazla uzaktan ve yakından gelen cisimlerin ışıklarını odaklayarak istediğimiz görüntüyü elde etme yeteneğini sağlıyor. Günümüz insanı artık uzak ya da yakında gözlük ya da lens kullanmak istemiyor. Katarakt hastalarında, standart mercekleri takarsanız insanları 3 numara yakın gözlüğüne mahkum ediyorsunuz. Yani gözlüksüz saati göremezler cep telefonlarındaki numaraları okuyamazlar. Katarakt gelişmeden yaptığımız operasyonda multifocal mercek koyduğumuzda hem hastanın uzağını hem de 50 yaş nedeniyle gerekli olan yakın gözlüğünü çözmüş oluryorsunuz. Multifocal lensler, çıkmasıyla artık daha az hastaya lazer yapmaya başladık. 40-50 yaşlarında yakını görme problemi olanlarda artık doktorların bunu seçtiğini göreceksiniz .

Ameliyat sonrasına dikkat

En azından 5 gün süreyle göze sabun su kaçırılmaması, el sürülmemesi enfeksiyon açısından çok önemli. Bir ay kadar havuzdan denizden uzak kalmakta fayda var. En çok korktuğumuz şey göz enfeksiyonudur ki 10 bin de 1-2 gibi görülebilir. Bunun da belirtisi gözde ağrı ve görme bulanıklığı göz kapağında şişkinlik.

Nasıl yapılıyor?

15-20 dakika süren ameliyat genelde damla anesteziyle yapılıyor. Gözün saydam tabakasında 3 mm bir kesi yapılıyor. Buradan faco cihazı gözün içine giriyor ve ultrasyon dediğimiz ses dalgalarıyla sertleşmiş, saydamlığı kaybetmiş kataraktı parçalayarak aynı yerden dışarı alıyoruz. Oradaki boşluğun içine de istenilen özellikte merceği yerleştiriyoruz.kesi küçük olduğu için dikiş koymaya gerek kalmıyor. Ama gerekirse konulabilir de.